Uitleg energiebesparingsplicht, EML, EMS, EBS en GACS
Energiebesparingsplicht
Nederland kent de energiebesparingsplicht sinds 1995 en deze is momenteel vastgelegd in het Besluit bouwwerken leefomgeving en Besluit activiteiten leefomgeving. In 2019 is deze wet aangescherpt met de eis dat alle energiebesparende investeringen die zich binnen 5 jaar terugverdienen, moeten worden gepleegd. Indien een bedrijf of maatschappelijke instelling - per locatie bezien - meer dan 50.000 kWh elektra of 25.000 m³ gas aan jaarverbruik heeft, dan valt zij onder deze plicht. De Omgevingsdienst controleert op naleving de energiebesparingsplicht.
EML - Erkende maatregelenlijst & informatieplicht
Om dit praktisch te organiseren is de Erkende maatregelenlijst (EML) in het leven geroepen. Neemt een organisatie de daarin voorgeschreven maatregelen en kan zij onderbouwen waarom zij bepaalde maatregelen niet neemt, dan voldoet het bedrijf aan deze wet.
Aanvullend moet een organisatie voldoen aan de vierjaarlijkse informatieplicht. Voor grootverbruikers (vanaf 10.000.000 kWh of 170.000 m³ gas per jaar) geldt aanvullend de onderzoeksplicht. Als de organisatie een grote onderneming is dan geldt de EED audit. Daarvan is sprake als de onderneming 250 FTE of 50 miljoen jaaromzet en een balanstotaal van 43 miljoen heeft.
EMS - Energiemanagementsysteem
In tegenstelling tot de EBS-maatregel is een Energiemanagementsysteem een open norm. Bovendien zijn de handreikingen van RVO niet altijd even duidelijk geschreven. Naar de mening van Simpleweg bestaan er twee soorten EMS’en die elkaar kunnen overlappen:
Data-ontsluiting & dashboard voor inzicht waar ook niet-technici mee werken, zoals energie-inkopers en facilitaire medewerkers
Systemen die actief installatie-onderdelen en assets sturen en veel technischer zijn. Deze systemen hebben vaak ook een dashboard.
Een manager huisvesting bij een onderwijsinstelling zal andere behoeftes hebben dan een meet- en regeltechnicus die netcongestie wil oplossen. Zie hieronder de samenhang tussen EBS en EMS.
EBS - Energieregistratie- en bewakingssysteem
Één van de erkende maatregelen (GA1) is het Energieregistratie en -bewakingssysteem. Dit houdt in dat de organisatie haar energiedata ophaalt, bewaart en visualiseert in een dashboard met bepaalde voorgeschreven grafieken. Met deze data en grafieken wordt vervolgens (minstens halfjaarlijks) gekeken of de klimaatinstallaties efficiënter afgesteld kunnen worden.
De EBS-maatregel is in feite een EMS aangevuld met (minstens halfjaarlijkse) fysieke acties richting het binnenklimaatsysteem om zodoende energie te besparen. Zodoende is een EMS indirect wettelijk verplicht als je onder de energiebesparingsplicht valt. Deze acties kunnen handmatig of - met AI - geautomatiseerd plaatsvinden. Voor kleinere locaties is er vaak minder budget voor automatisering en AI.
GACS - Gebouwautomatisering- en controlesysteem voor klimaatinstallaties
Vanaf 2026 is het hebben van een Gebouwautomatisering- en controlesysteem voor klimaatinstallaties (GACS) verplicht voor gebouwen met een binnenklimaatsysteem met een vermogen vanaf 290 kW. GACS komt voor uit de Europese wetgeving EPDB-III. GACS houdt op hoofdlijnen in:
Het monitoren van je energieverbruik
De energie-efficientie van het gebouw in kaart te brengen en te verbeteren
Het laten communiceren en samenwerken van verschillende installaties (interoperabiliteit)
Omdat GACS nieuw is, moet de praktijk en handhaving gaan bepalen wat we er precies onder gaan verstaan en wat realistisch en haalbaar voor is voor organisaties. Veel organisaties in Nederland hebben nog een verouderd gebouwbeheersysteem bijvoorbeeld.
Ontzorgd worden?
Wij begrijpen dat er veel afkomt op organisaties. Zeker nu de Omgevingsdienst meer controles uitvoert dan voorheen. Wij zien dit als kans om compliance en energiebesparing te combineren. Simpleweg kan organisaties bijstaan en volledig ontzorgen op het gebied van compliance en werkt hiervoor samen met kundige partners. Neem contact met ons op!